Op donderdag 8 november diende Ben Hendrikse van Gemeente Belangen een motie in tijdens de vergadering over de Meerjaren Begroting 2019 – 2022 aangaande de inkoop voor en door de gemeente bij lokale ondernemers. Daarin heeft de gemeente een belangrijke rol als inkoper en opdrachtgever van lokale business. Op dit moment heeft de gemeente daarvoor een doelstelling van 40%. Maar haalt ze die ook? En denkt Ben dat hij draagvlak krijgt voor de verhoging naar 50% en is dit een uitdagend getal?
Ben: „Helaas, heeft de motie het niet gehaald. De gemeente haalt wel die 40% lokale aanbestedingen. We hebben daarin ten opzichte van andere gemeenten goed gescoord. Maar het is tegelijkertijd een beetje appels met peren vergelijken, omdat in grotere gemeenten een groter aantal en diversiteit bedrijven aanwezig is die zaken willen en kunnen doen.”
Hoe kan het dat dat percentage niet hoger is? „We hebben nu eenmaal te maken met wetgeving. Dat houdt in dat er boven een bepaald bedrag de aanbesteding buiten de stadsgrenzen, of zelfs Europees moet doen. Zeker waar aspecten als prijs en kwaliteit van groot belang zijn. Er is overigens wel wat anders gebeurd. De wethouder zal zich inspannen om bij gebleken geschiktheid de opdracht aan een lokale partij te gunnen. Daarbij wil de gemeente een systeem gebruiken waarin alle aanbestedingen inzichtelijk zijn voor alle ondernemers. Daardoor kan iedereen, makkelijker, meedingen naar opdrachten.”
Hoe is het uit te leggen dat een gemeente belangrijke aanbestedingen als bijvoorbeeld afvalbeheer en de inrichting van het gemeentehuis na de verbouwing aan bedrijven buiten Apeldoorn te gunnen terwijl dit prima binnen de grenzen mogelijk is?
„Sterker nog, er wordt veel van ondernemers gevraagd. Dan mogen ze daar ook iets voor terug verwachten. Zoals ik zei aanbesteden moet waar mogelijk lokaal, inzichtelijk zijn voor iedereen, maar ook minder ingewikkeld om erin mee te dingen. Daar hebben we een inspanningsplicht. De drempels moeten laag zijn. En begrijp me goed, als er een bovenlokale aanbesteding is, kunnen de Apeldoorners gewoon mee doen. Dus het is niet per definitie zo dat het dan aan bedrijven buiten de grenzen wordt gegund. Er wordt ook onderzocht of er een mogelijkheid is dit bij het lokale MKB beter onder de aandacht te krijgen.”
Aanbestedingen boven een bedrag van 5 miljoen, worden vaak aan grote en buitenlandse partijen gegeven. Is het dan niet veel moeilijker om zicht en grip te houden op het budget? We kennen allemaal de voorbeelden van bijvoorbeeld de Noord-Zuidlijn en het Rijksmuseum in Amsterdam.
„Dat is zeker zo. Of als onderweg regels worden veranderd. We hebben dat gezien bij de bouw van Omnizorg. Bij de verbouwing van ons stadhuis, zit er een heel team strak bovenop om overschrijding te voorkomen. Het gaat wel over gemeenschapsgeld.”
Trix Schipper voorzitter van Apeldoorns Business Collectief zegt over de motie: „We zijn blij met de positieve aandacht die het lokaal ‘gunnen’ kreeg van nagenoeg van alle partijen en van wethouder Willems, ook al is de motie hieromtrent formeel verworpen. Als platform lokaal zakendoen lopen we de deur van het gemeentehuis behoorlijk plat om naast het vragen van aandacht voor lokaal inkopen, de mogelijkheden hiertoe aan te reiken en om de zichtbaarheid te vergroten. Een en ander vanzelfsprekend binnen de wettelijke kaders en met het oog op het leveren van kwaliteit. Als het gaat om onderhandse aanbestedingen is er nu al meer mogelijk. Wij gaan daarover graag verder met de gemeente in gesprek en wederom als het inkoop- en aanbestedingsbeleid aan de orde is.”
Al met al zal het aan Ben Hendrikse en Trix Schipper niet liggen om het percentage lokaal aanbesteden omhoog te krijgen. Nu de gemeente Apeldoorn nog.
