WENUM-WIESEL - De winter is in de natuur een tijd van overleven. Dat geldt zeker ook voor bijen. Terwijl de meeste wilde bijen in een diepe slaap vallen, hebben honingbijen weer een heel andere strategie om de kou het hoofd te bieden. Zij kruipen juist zo dicht mogelijk bij elkaar om optimaal van de lichaamswarmte te profiteren. Alleen niet alle bijen zijn daarbij welkom...
Onze honingbijen komen oorspronkelijk uit Afrika. Ze overwinteren als kolonie door dicht op elkaar te kruipen. Zo'n kolonie kan bestaan uit tienduizenden bijen. Door de vleugelspieren te gebruiken, wekken de bijen extra warmte op.
Ook in de winter draait alles om de koningin, dus zij zit op het warmste plekje in de kolonie. Dat is in het midden van de tros die door de bijen wordt gevormd. Regelmatig wisselen de bijen van plaats, zodat de diertjes aan de buitenkant van de tros niet te veel afkoelen. Ook in de winter moeten honingbuien soms even naar buiten. Waarom legt IVN-Natuurgids Harold Gerritsen uit in de podcast.
Luister naar de podcast 'Bijen, vlinders en waterdiertjes in de winter - Deel 1'
Darren, de mannetjes, zijn niet welkom bij dit samenzijn. Zij zijn in de wintermaanden niet nodig en worden daarom door de werksters verjaagd of gedood. Hoe kouder het is, hoe dichter het bijenvolk op elkaar kruipt. Zo blijft het ongeacht de buitentemperatuur ook in de winter zo'n 30 graden in de kern van de tros.
Wilde bijen overleven in hun eentje
De meeste wilde bijen leven solitair. Zij kunnen dus niet profiteren van de lichaamswarmte van soortgenoten. Deze bijen vallen in een diepe slaap, zodat ze zo min mogelijk energie verbruiken. Ze zoeken hiervoor een veilig, beschut plekje.
Andere bijensoorten overwinteren niet als volgroeide dieren, maar als rustlarve. Dat is het laatste stadium voordat de bijen zich verpoppen om als volwassen bij weer tevoorschijn te komen. Soms spint de larve een cocon om zich heen, waardoor de diertjes nog beter beschermd zijn.
Ook in de winter zijn vlinders actief
Harold en BuitenGewoon-verslaggever Laurens Tijink zijn op pad in de omgeving van de Wenumse Watermolen in Wenum. Hier zijn nog enkele vlinders actief, ontdekken de natuurliefhebbers. Ook over deze vlinders weet Harold veel te vertellen. Zo weten sommige soorten op 10 kilometer afstand heel precies waar een potentiële partner zich bevindt...
Luister naar de podcast 'De meeste bijen dutten lekker weg in de winter 2'
Onderwater gaat het leven gewoon door
De watermolen in Wenum wordt gevoed door een spreng. Doordat het water diep uit de grond omhoog komt, heeft het water altijd ongeveer dezelfde temperatuur. Hoeveel leven is er in deze tijd van het jaar nog te vinden in dit water? Harold heeft een vergiet meegenomen en neemt de proef op de som...
Luister naar de podcast 'Bijen, vlinders en waterdiertjes in de winter - Deel 3
'
BuitenGewoon Radio is iedere zondagochtend tussen 7.00 en 10.00 uur te beluisteren in het programma Zin in Zondag op Radio Gelderland.
